We mogen van een hittegolf spreken wanneer het minstens 5 opeenvolgende dagen 25 °C of meer wordt, waarvan er minstens 3 dagen een temperaturen van 30 °C of meer wordt waargenomen.
Sinds het begin van de officiële temperatuurmetingen in 1901 tellen we 36 hittegolven, waarvan er 8 sinds 2000 (in 2001, 2003, 2005, 2x in 2006, 2010, 2013 en 2015).
We kennen dus zeker niet elke zomer een hittegolf en bovendien komen deze warme perioden dan meestal in juli of begin augustus voor. De zon staat dan immers hoger aan de hemel dan op het einde van augustus.
Nu schijnt de zon al 2,5 uur minder lang dan begin juli wat deze hittegolf bijzonder maakt. Van de 36 hittegolven (sinds 1901) werden er slechts 2 zo laat in de zomer waargenomen. Van 26 tot 31 augustus 1930 met maxima van 31,4 °C en van 26 tot 31 augustus 1942 met maxima van 31,3 °C.
De oorzaak van dit warme weer ligt bij de aanvoer van warme lucht uit het zuiden op grotere hoogte (ongeveer 1,5 km – 850 hPa). Op die hoogte warmt de lucht op tot 20 °C, dit is zeer uitzonderlijk als je weet dat we er gemiddeld zo’n 9 °C waarnemen deze tijd van het jaar. Wat opmerkelijk is aan deze situatie is dat de temperatuur op die hoogte een lange tijd (tot zondag) op een extreem hoog niveau van 20 °C blijft. Wanneer dergelijke situatie zich voordoet duurt dat doorgaans 1 à 2 dagen. Nu gaat het over 5 à 6 dagen!!!
Het is dus nog maar de derde keer sinds 1901 dat we zo laat in de zomer nog een heuse hittegolf beleven. Bovendien zullen de maxima tijdens deze hittegolf hoger uitkomen dan tijdens de twee voorgaande.
Er zullen dezer dagen ook heel wat dagrecords sneuvelen. Vandaag (24 augustus) werd het dagrecord van 30,3 °C uit 2001 reeds verbroken en ook de komende dagen wordt het record warm voor eind augustus.
Een hittegolf die een zestal dagen kan duren met maxima van 32 à 33 °C in het centrum van het land is dus zeer uitzonderlijk en toch wel extreem te noemen voor de tijd van het jaar.