Jonas De Bodt

De eerstvolgende dagen schommelen de temperaturen nog rond 20 à 23 graden en is er ook nog kans op een lokale bui, maar begin volgende week gaan de temperaturen snel de hoogte in. Dinsdagnamiddag bereiken we maxima rond 30 graden en mogelijk stijgt het kwik in de dagen nadien zelfs nog iets hoger. Bovendien zal de zon zeer vaak schijnen en is er voorlopig geen kans op onweersbuien. Het is duidelijk dat er ons een hoogzomerse week te wachten staat…

Uit onderstaande pluimverwachting van het Europese weermodel is duidelijk dat de kans op een hittegolf vrij groot wordt. We spreken immers van een hittegolf als de temperatuur gedurende 5 opeenvolgende dagen minstens 25 graden bereikt en we op 3 van deze dagen minstens 30 graden halen.

Na weken van droogte komt er nu een weersverandering aan. Vandaag blijft het in Vlaanderen nog droog. Maar vanaf morgen kunnen er dagelijks buien vallen. Voor de natuur die snakt naar water lijkt vooral vrijdag de verlossing te komen. Dan zou er regionaal veel neerslag kunnen vallen.

Morgen, donderdag, is het eerst nog droog met zelfs enkele opklaringen maar al snel wordt het bewolkt door de nadering van een koufront. Vooral na de middag kan er wat (lichte) regen vallen, maar veel neerslag valt er niet, hooguit enkele liter per vierkante meter. Het is vooral veel frisser met maxima rond 16 °C.

Meer neerslag wordt er verwacht op vrijdag. Vrijdag is het meestal bewolkt met talrijke buien. Dat kunnen soms felle buien zijn met veel neerslag op korte tijd, en die buien kunnen ook gepaard gaan met enkele donderslagen. Het Europese weermodel berekent 10 tot 15 mm op heel wat plaatsen, maar zoals altijd bij buien, is de hoeveelheid neerslag erg ongelijk verdeeld: van vrijwel 0 mm op de ene plek en tot 15 mm elders.

Zaterdagochtend trekken de buien weg en vervolgens lijkt het zaterdag overwegend droog te blijven met zelfs brede opklaringen. Er waait wel een matige tot vrij krachtige westenwind bij maxima rond 16 °C. Zondag zou het opnieuw wisselvalliger worden met meer buien, maar echt veel neerslag zit er ook dan niet in de verwachting.

Begin volgende week valt er dagelijks wat regen of een bui, maar het wordt dan wel enkele graden zachter. In de tweede helft van de volgende week warmt het wellicht opnieuw op richting de zomerse grens van 25 °C, maar dan blijft de kans op een (onweerachtige) bui wel bestaan.

Het heeft de voorbije weken en maanden weinig geregend waardoor de droogte opnieuw problematisch wordt en daar lijkt voorlopig weinig verandering in te komen. Ook de volgende dagen en weken bepalen hogedrukgebieden ons weer en blijven de neerslagkansen erg beperkt. Maatregelen zoals een sproeiverbod lijken dan ook onvermijdelijk. De droogte wordt stilaan een jaarlijkse traditie, een gevolg van de klimaatverstoring.

Droog voorjaar

Sinds midden maart heeft het nog maar amper geregend. In april viel er 19 mm neerslag, terwijl we in een normale aprilmaand zo’n 51 mm regen mogen verwachten. En ook deze maand verloopt tot nog toe zeer droog. Bij het KMI in Ukkel werd tot vandaag nog maar 5 mm regen gemeten.

Prof P. Willems van de KULeuven becijferde voor 2020 en voor de voorbije droge jaren 2017, 2018 en 2019 het neerslagtekort per dag vanaf de start van het groeiseizoen op 1 april (zie grafiek). Daaruit blijkt dat het huidige neerslagtekort (de zwarte lijn) nog nooit zo vroeg in het seizoen zo hoog was sinds het begin van de neerslagmetingen in 1901. Zelfs in de legendarische zomer van 1976 was het in het voorjaar natter als nu.

Het probleem is dus vooral dat de droogte zo vroeg valt. Het neerslagtekort van 120 mm dat we momenteel meten kwam in de voorbije jaren pas eind juni/begin juli voor. We lopen nu dus al één maand voor in vergelijking met de voorgaande jaren, en de zomer moet nog beginnen…

De kans op langdurige neerslag is in de zomermaanden trouwens ook veel kleiner dan in de wintermaanden, dat is eigen aan ons Belgisch klimaat. De neerslag is tijdens de zomer meer buiig van karakter. Buien zijn veelal lokaal en kortstondig. Daardoor raken grondwaterstanden maar moeilijk aangevuld. De kans is dus vrij groot dat we in de komende maanden evolueren naar een uiterst droge situatie. Bovendien is het neerslagtekort van 2018 en 2019 nooit gecompenseerd waardoor de grondwaterstanden nu al op veel plekken laag staan voor de tijd van het jaar.

Droogte wordt de komende dagen (en weken) intenser

De komende dagen gaan de temperaturen in stijgende lijn. Vandaag halen we al 23 à 24 °C met veel zon en woensdag, donderdag en vrijdag stijgen de temperaturen zelfs vlot naar 25 °C en meer. Mogelijk ontstaan er vrijdagavond en zaterdag enkele lokale buien, maar veel neerslag zit niet in de verwachting. Zaterdag is er even een thermisch dipje met maxima rond 20 °C, maar voor volgende week is er opnieuw een trend naar zeer hoge maxima. Mogelijk komen we zelfs uit bij temperaturen tussen 25 en 30 °C. En bovendien verloopt de volgende week wellicht kurkdroog.

Die hoge temperaturen zorgen trouwens voor een versterkend effect want hoge temperaturen leiden tot meer verdamping, waardoor de droogte nog intenser wordt.

En een droge bodem leidt dan weer tot hogere temperaturen omdat alle zonne-energie kan gebruikt worden om de bodem en de lucht op te warmen en zo vergroot dus ook de kans op extreme temperaturen en hittegolven later in de zomer. De voorbije jaren waren daar al mooie voorbeelden van.

De komende dagen en weken wordt de droogte dus intenser en als het in juni niet langdurig en veel gaat regenen, dan dreigt een situatie die erger is dan de legendarische zomer van 1976. Spring daarom zuinig om met water…      

We staan voor enkele bijzondere dagen op weervlak. Vanavond en vannacht trekken er winterse buien over ons land, donderdag brengt een actieve storing regen, smeltende sneeuw en sneeuw en tijdens het weekend gaat het opnieuw stevig waaien.

Vanavond en vannacht is het erg wisselvallig. Eerst vallen de buien onder de vorm van regen en korrelhagel, maar in de loop van de nacht zakt de temperatuur naar +1 °C à +2 °C en dan kan de neerslag steeds vaker vallen onder de vorm van smeltende sneeuw en sneeuw.

De meest felle buien trekken over het noorden van ons land, en vooral daar kan er tijdelijk droge sneeuw vallen. Die sneeuwvlokken komen op een warme bodem terecht en zullen dus snel wegsmelten, maar een tijdelijk nat sneeuwdekje op o.a. auto’s en het gras is bij hevige neerslag wel mogelijk. Vooral dan in de Kempen omdat daar de meest felle buien verwacht worden. Elders is de kans klein en gaat het hoofdzakelijk om lichte regenbuien, maar wie vannacht en morgenochtend de weg op moet houdt dus maar best rekening met die winterse neerslag.

Morgenvoormiddag vallen er nog buien van smeltende sneeuw en regen bij temperaturen rond 4 à 5 °C, later wordt het droger met opklaringen. In de Ardennen is het trouwens wel koud genoeg voor sneeuw en die sneeuw kan daar ook blijven liggen.

Donderdag, sneeuwdag?

Op donderdag trekt een lagedrukgebiedje pal over ons land. Aan de noordwestelijke kant komen we terecht in koude polaire lucht, terwijl het zuidoosten zich in veel zachtere lucht zal bevinden. Hierdoor zal ons land weersgewijs in twee verdeeld worden, en de grens zou wel eens zeer scherp kunnen zijn.

De exacte positie van het lagedrukgebied ligt nog niet vast, maar de kans is groot dat we in Vlaanderen terecht zullen komen in de koudere lucht en dat het zelfs niet warmer wordt dan + 1 à +2 °C. Er kan langdurig neerslag vallen, en die neerslag zou op de meeste plaatsen winters kunnen zijn. Er kan enige tijd smeltende sneeuw en sneeuw vallen die vooral op de hogere plekken (zoals de Vlaamse Ardennen) kan accumuleren. Maar ook elders sluit ik een tijdelijk sneeuwdekje niet uit. Het front lijkt immers zeer actief te zijn. Morgenavond kennen we de details en dan volgt er een uitgebreide update op de Facebookpagina.

Vrijdag zitten we tussen de storingen in. Het blijft een groot deel van de dag droog met zelfs enkele opklaringen. ’s Avonds gaat het echter opnieuw regenen. Het wordt zachter met maxima rond 7 °C.

Opnieuw een onstuimig weekend

Zaterdag lijkt het opnieuw winderig te worden. Eerst is het droog, maar na de middag trekt de volgende actieve regenzone over ons land. De wind wordt vrij krachtig tot krachtig. Momenteel lijken de windstoten beperkt te blijven tot 70 à 90 km/u en lijkt de windkracht op zee 7 à 8 Bft te bereiken. In dat geval komt het niet tot een echte storm, maar intussen weten we dat we dit best blijven opvolgen. Een kleine verschuiving kan er soms voor zorgen dat het uiteindelijk toch tot een storm komt.

Ook zondag staat er wellicht veel wind, al lijkt het in de loop van de dag wel rustiger te worden.

Update zaterdag 22 februari 10u

Het wordt een editie met een stevige wind, perioden van regen en zachte temperaturen.

Zondag 23 februari

De eerste dag van het carnaval verloopt zwaarbewolkt, winderig en nat.

Vanmorgen bevestigen de weermodellen windpieken rond 80 km/u in het Aalsterse. Het accent ligt daarbij op het middaguur (10-13u). In de loop van de namiddag wordt het al snel rustiger en ‘s avonds valt de wind zelfs grotendeels weg.
Tijdens de ochtendperiode valt er regen, maar tegen de middag wordt het tijdelijk wat droger. De stoet zou dus wel droog van start kunnen gaan. In de loop van de namiddag gaat het wel opnieuw wat harder regenen, tijdens de passage van het koufront. Maar volgens de laatste weerkaarten trekt die regenzone vrij snel voorbij waardoor het zondagavond (na 19u) toch helemaal droog zou blijven. Ook de nacht naar maandag verloopt droog met brede opklaringen.

De zuidwestenwind voert wel zachte lucht aan. ‘s Morgens is het al 7 °C en overdag komen daar nog enkele graden bij. Uiteindelijk bereiken we maxima rond 12 °C. In de nacht naar maandag koelt het af naar minima rond 3 à 5 °C.

Maandag 24 februari

Maandag blijft het overwegend bewolkt. Tijdens de voormiddag valt er wat lichte regen. Maar in de namiddag blijft het droog en dat is goed nieuws voor de Bezemdans, de Ajuinenworp en de Maandagsstoet. Tijdens de late namiddag en avond gaat het echter opnieuw licht regenen…

Ook op maandag zullen we de wind goed voelen. Het waait matig tot vrij krachtig met windstoten rond 60 km/u. Het is wel zeer zacht met maxima rond 12 à 13 °C

Dinsdag 25 februari

Dinsdag is het een groot deel van de dag droog met opklaringen, maar tijdens de late namiddag en avond moeten we opnieuw rekening houden met buien, die buien kunnen zelfs intens zijn en gepaard gaan met wat korrelhagel. Het blijft vrij krachtig waaien en het wordt frisser met maxima tussen 7 en 10 °C.

In de nacht naar woensdag koelt het af naar minima tussen 2 en 5 °C.